Text Example

advertentie

Andächtige Musique

Margreeth Chr. de Jong

Eigen bewerkingen van Psalmen en Gezangen in barokstijl

Nieuwe Kerk Middelburg

Psalm 21 Zesstemmige bewerking ‘con Pedale doppio’; Psalm 43 Partite diverse sopra; Psalm 72 Pro Organo Pleno; Psalm 86 a 2 Clav. e Pedale; Lofzang van Zacharias a 2 Clav. e Pedale; Psalm 121; Psalm 87; Psalm 138 a 2 Clav. e Pedale; Psalm 150 a 2 Clav. e Pedale; Tien Geboden des Heeren; Psalm 136; Psalm 98 a 2 Clav. e Pedale; Psalm 139 Pro Organo Pleno; Psalm 91

Label: Den Hertog DH8206032

Speelduur: 70’48’’

Booklet: 16 pagina’s (N, E)

Prijs: € 16,50

Muzikale interpretatie * * * * *

Programmakeuze * * * * *

Keuze van het instrument(en) * * * *

Kwaliteit van de opname * * * *

Informatie in het boeklet * * * *

Grafische vormgeving (cd en boekje) * * * *

Klik hier om dit artikel te bestellen

In veel kerken klinkt zondags van tijd tot tijd muziek van Margreeth de Jong. Haar psalmbewerkingen, door Den Hertog in Houten uitgegeven in de serie Andächtige Musique, blijken echt in een behoefte te voorzien. Geen wonder: het is goed geschreven muziek met de allure van barokmuziek en met een herkenbare psalmmelodie. Juist in kerken waar voornamelijk tot uitsluitend psalmen worden gezongen, is voortdurend behoefte aan goede psalmbewerkingen voor orgel. En omdat de grote componisten uit de muziekgeschiedenis ons nu eenmaal weinig bewerkingen over de Geneefse psalmmelodieën hebben nagelaten, is het bijzonder fijn dat iemand als Margreeth de Jong deze lacune vult met vakkundig geschreven koraalmuziek die in de eredienst bruikbaar is. Door te kiezen voor een barok klankidioom haalt de componiste zich het ongenoegen op de hals van hen die menen dat orgelmuziek altijd “vernieuwend” moet zijn. Het zij zo: de klankentaal van de barok leent zich er bij uitstek voor, de gemoedstoestanden die de psalmdichters verwoordden op stijlvolle wijze in tonen te vertalen, subtiel en goed gedoseerd, zonder in theatrale effecten te vervallen. Als in Psalm 21 wordt gesproken van een koning die verheugd is, horen we ook werkelijk majesteitelijke vreugde en geen carnavalsleut of kermispret. Eredienstwaardige muziek!

Juist voor de organisten die regelmatig muziek van Margreeth de Jong spelen, is het heel leerzaam om eens te luisteren hoe de componiste haar eigen werk speelt. Dat kan nu, want bij Den Hertog is een cd verschenen waarop Margreeth veertien eigen composities vertolkt. Leerzaam vooral omdat de componiste in haar spel een weldadige rust uitstraalt: zij neemt kalme tempi en laat haar muziek voluit ademen. Om ervoor te zorgen dat muziek de rust uitstraalt die bij deze koralen past, zijn timing en tempokeuze van vitaal belang. Welnu, op dat gebied is er veel moois te beluisteren op deze cd en valt er veel waardevols te leren voor de organist en orgelleerling die deze muziek zelf ook speelt of wil gaan spelen.

Het Van Leeuwen-orgel van de Nieuwe Kerk in Middelburg, de thuisbasis van de organiste, blijkt een prima voertuig voor deze muziek. Het prachtige orgelfront uit 1693, afkomstig uit de Evangelisch Lutherse kerk in Amsterdam, was altijd al een lust voor het oog, maar het orgel dat Van Leeuwen in 1954 achter dit front bouwde was niet in alle opzichten even geweldig. Bij een revisie door Flentrop in 2004/2005 is het instrument echter enorm opgeknapt. Mede dankzij de heerlijke akoestiek van de Nieuwe Kerk is het nu een feest om daar te musiceren. Een stralend plenum, mooie fluiten, een karakteristiek snuivende Quintadeen, een heldere Sesquialter, stevige tongwerken: het mag gehoord worden! Alleen over de tremulanten ben ik minder enthousiast: die bibberen me nog teveel.

In het boekje worden de composities toegelicht door Prof. Dr. Albert Clement, de echtgenoot van de organiste. Omdat Margreeth de Jong haar psalmbewerkingen duidelijk vanuit de tekst schrijft (de toelichting spreekt van “tekstgebonden motiefgebruik”) is het zeker van belang om te weten welke strofe de componiste in gedachten had. Zo zal de bewerking over Psalm 138, die onmiskenbaar naast Bachs “O Mensch, bewein dein Sünde gross” heeft gelegen, onbegrijpelijk zijn voor iemand die denkt aan “’k Zal met mijn ganse hart Uw eer vermelden, Heer”. Uit het booklet leren we dat hier het gebed uit de verzen 2 en 4 wordt vertolkt: ja, dàt past wél bij deze ingetogen klanken.

Een mooie detailopname van het orgelfront siert de voorzijde van het boekje; aan de achterzijde een gezellig familieportret met moeder, zoon en dochters op de orgelbank. Ook de cd-opdruk is deftig, passend bij deze waardige kerkmuziek.